Jolanta
wł. Jolenta (ok. 1244-1298)
matka - księżna, patronka Gniezna, klaryska.
Urodziła się w rodzinie królewskiej, jako córka Beli IV. Do Polski przybyła jako 7-letnia dziewczynka na zaproszenie swej starszej przyrodniej siostry Kingi, żony Bolesława Wstydliwego. W nowym otoczeniu Jolanta nabywała wspaniałych cech w postawie zarówno wobec Boga, jak i wobec bliźnich, uczyła się pełnienia uczynków miłosierdzia.
Ok. 1256 r. poślubiła w Krakowie Bolesława Pobożnego, księcia kaliskiego, który od roku władał Wielkopolską. Jak podają kroniki dopiero w 1258 r. udała się na dwór swego męża, gdzie dała się poznać w działalności gospodarczej jako energiczna księżna.
Za jej sprawą powstał w 1257 r. klasztor franciszkanów w Kaliszu, dwa lata później w Pyzdrach, a następnie klasztory klarysek i franciszkanów w Gnieźnie. Niezaprzeczalne są dowody na zakładanie przez nią szpitali, ośrodków pomocy dla ubogich oraz szkół.
Jolanta była matką trzech córek, z których dwie zostały klaryskami, a najstarsza żoną Władysława Łokietka. Opiekowała się również czworgiem dzieci zmarłego Przemysława I, brata męża, którego trzy córki wstąpiły do zakonu klarysek, a syn Przemysław II sprawował po stryju Bolesławie Pobożnym rządy w Kaliszu oraz w Wielkopolsce. Dzieci książęce na dworze w Kaliszu wychowywane były przez Jolantę w wielkiej miłości do ojczyzny, w duchu zjednoczenia Polski.
W 1279 r. Jolanta owdowiała i wstąpiła do klarysek w Starym Sączu. Później przeniosła się do rozbudowanego na jej prośbę klasztoru w Gnieźnie.
Zmarła 17 czerwca i została pochowana w gnieźnieńskim kościele Franciszkanów.
Przeszła do historii jako "apostołka zgody" między książętami piastowskimi, wypraszająca zjednoczenie Polski. Choć kult jej świętości utrzymywał się, nie sporządzono jej biografii. Ożywienie nastąpiło w wieku XVII, ale beatyfikacji dokonał dopiero papież Leon XII w 1827 r.
Święto patronalne 15 czerwca.