Święty Jan Sarkander
Męczennik, obrońca tajemnicy spowiedzi, kapłan.
Urodził się w Skoczowie na Śląsku Cieszyńskim; jego matką była Polka, Helena z Góreckich. Po śmierci ojca w 1588 r. zamieszkał z matką w Przyborze na Morawach i tam uczęszczał do szkoły katolickiej. Studiował filozofię w kolegium jezuickim w Ołomuńcu, a w Pradze uzyskał doktorat.
W zakonie w Grazu rozpoczął studia teologiczne na uniwersytecie katolickim. Święcenia kapłańskie przyjął w Brnie w 1609 r. i pracował jako duszpasterz w różnych miejscowościach na Morawach - Opawa, Nowe Miasto, Boskowic.
W 1616 r. został proboszczem w opanowanym przez protestantów Holeszowie. Po wybuchu wojny trzydziestoletniej parafianie nakłonili go, by na jakiś czas wyjechał z Holeszowa. Ks. Jan udał się z pielgrzymką pokutną do Częstochowy i do Krakowa. Nie przyjęto jego rezygnacji z probostwa. Wrócił do Holeszowa wezwany przez księcia Lobkovica i tam zmagał się z wrogo nastawionymi husytami i protestantami, którzy sprawowali władzę w miasteczku. W roku 1620 z pomocą katolickiemu cesarzowi Ferdynandowi II król Zygmunt III Waza wysłał lisowczyków, którzy siali wśród protestantów śmierć i spustoszenie.
Ks. Jan Sarkander uchronił mieszkańców Holeszowa przed grabieżami i represjami wychodząc naprzeciw wojskom z procesją z Najświętszym Sakramentem. Wzbudziło to podejrzenie u niewdzięcznych protestantów i postanowili postawić proboszcza pod sąd, oskarżając kapłana o sprowadzenie polskiego wojska. W czasie przesłuchań poddany został okrutnym torturom. Żądano ujawnienia tajemnicy spowiedzi księcia Lobkovica. Był to jedynie powód do represjonowania katolików.
Jan Sarkander zmarł 17 marca na skutek doznanych ran, cierpiąc przez 33 dni w więzieniu. Pochowany został w katedrze w Ołomuńcu.
Jest patronem Słowian, Moraw i Śląska.
Beatyfikowany przez papieża Piusa IX w 1859 r., a kanonizowany w Ołomuńcu 21 maja 1995 r. przez Jana Pawła II.
Święto patronalne 30 maja.
Ilustrowany leksykon polskich świętych, błogosławionych i sług Bożych w opracowaniu Gabriela Turowskiego